Stoop – Krisis in Krispijn

Voor datzelfde Dordracum Illustratum, dus voor Simon van Gijn, kopieerde Egbert Henricus Schoemaker (1837-1917) een oude plattegrond van het hele landgoed inclusief het Huys te Dubbeldam. Het was een grote lap dik papier van 77 x 80 cm en geheel in aquarel beschilderd. Het origineel was misschien niet al te scherp meer, want de drie cartouches op de plattegrond zijn niet ingevuld dus die kon Schoemaker waarschijnlijk niet meer lezen. Wel staat bovenin de linker cartouche het alliantiewapen van de oorspronkelijke opdrachtgevers: mr. Willem Stoop (1657-1701) en zijn vrouw Alida Pompe van Meerdervoort (1675-1747). Dat dateert de plattegrond op rond 1700.

*Het wapen Stoop. De familie was in de 15e eeuw al aanzienlijk in Dordrecht*

Willems vader, Nicolaas Stoop (1620- 1694) had het domein in 1684 aan het jonge paar geschonken, waarschijnlijk ter gelegenheid van hun trouwen in 1694. Willem overleed dus al in 1701 en de weduwe gaf het kort voor haar dood in 1747 door aan hun zoon die ook Nicolaas heette. Die stierf al in 1750 en waarschijnlijk werden het huis en de landerijen daarna verkocht. Ik heb al het vermoeden uitgesproken dat het geheel inmiddels al ruim 200 jaar oud was en niet erg modieus meer. Het zou kunnen zijn dat de weduwe Stoop er niet veel meer verbleef en misschien was het wel versleten of verwaarloosd. In ieder geval werd het huis in 1770 afgebroken, al heb ik daar nooit een bewijs van gezien. De tuinen, boomgaard en water werden ongetwijfeld daarna niet meer onderhouden en zullen zijn verwilderd. Met name de barokke waterpartij is echter nog tot 1905 in het landschap ten westen van de Dubbeldamseweg herkenbaar geweest.

*Het wapen Pompe (links) heren van Meerdervoort (rechts)*

Ik heb, zoals u ziet, van de kopie van Schoemaker uit ca 1900 een nieuwe kopie gemaakt, die wat duidelijker is dan de vage waterverftekening. De tekening van het huis komt me gezien het brede origineel (zie blog 6) veel te smal voor. Ik heb dus het wat knullig aanzicht voor de door mij gemaakte, voorlopige, plattegrond verruild.

De kopie door Schoemaker uit ca 1900 van de situatie rond 1700. De wat naïeve weergave met de bomen en gebouwen waar je tegenaan kijkt terwijl de plattegrond recht van boven wordt weergegeven, wordt wel meer toegepast in die tijd

Op het origineel zijn ook eindeloze rijen bomen te zien. Die heb ik niet getekend. Na de afbraak zijn ze waarschijnlijk allemaal verkocht, want op de enige, gedeeltelijke foto, van het gebied van voor 1904 is links van de Dubbeldamseweg alleen maar weiland te zien. Alleen de bomen langs de Dubbeldamse- en de Marketteweg zijn gehandhaafd.

*De Dubbeldamseweg naar het zuiden met de weilanden rechts. Op de achtergrond rechts de stee van Molendijk en erachter de bomen van de begraafplaats*

Wordt vervolgd

Naar boven

Na de inval van de geuzen in 1572 stelde Arend van der Mijle zich in Dordrecht echter teweer tegen de Spaanse troepen. Dat kostte hem wel zijn magistraat-functies toen de stad naar het calvinisme overging. Hij verhuisde naar Delft en overleed daar ook in 1586. Als heer van zijn ambachten werd hij opgevolgd door zijn zonen en na hen door een kleinzoon, Cornelis, wiens zoon de meest opvallende heer van Dubbeldam werd. Dat was Adriaen van der Mijle (ca 1610-1664), die nogal in politieke kringen verkeerde. Aan zijn portret te zien was hij een opvallende verschijning. Hij woonde waarschijnlijk in het aloude familiehuis in de Dordtse Wijnstraat, maar als heer van Dubbeldam zal hij een indrukwekkend statussymbool nodig hebben gehad. Dat houdt in dat ergens vroeg in de 17^e eeuw, toen in Dubbeldam de zaken wat op orde raakten, er een flinke villa werd gebouwd als zomerresidentie van de ambachtsheren.

*Portret van Adriaen van der Mijle door Jan van Teylingen (ca 1645), een van 27 kapiteinsportretten*

De familie was door die politieke carriëre nogal op Den Haag gericht. Het is daar dat hij enkele voordelige huwelijken met dames van oude adel sloot. Zijn tweede vrouw, Petronella van Wassenaar, was vrouwe van Marquette bij Heemskerk in Noord-Holland. Haar titel is bewaard gebleven in de Marketteweg.

*Gewassen pentekening van het huis te Marquette bij Heemskerk door Abraham Rademaker (ca 1720)*

Adriaen overleed er ook. Hij en zijn nakomelingen zullen het Huys als zomerhuis hebben gebruikt en in de winter een huis in de hofstad hebben geprefereerd, boven de Dordtse woning. Den Haag had meer te bieden dan het wat induttende Dordrecht. Adriaens zoon Jan trouwde niet en zijn dochters verbleven bijna hun hele leven in Den Haag en trouwden daar ook met edelen. Na de dood van dochter Clara Elisabeth vererfde de heerlijkheid Dubbeldam (dus niet het huis) op de bekende Dordtse familie Stoop tot de dood van Nicolaas Stoop in 1750.

*Glas-in-lood en gebrandschilderd wapen van de Dordtse familie Stoop*

Na nogal wat bewoners/eigenaars in de 18^e eeuw was het huis waarschijnlijk wat sleets geworden en naar de smaak van de tijd te ouderwets. In 1770 werd het huis afgebroken en restten er alleen nog wat stukken van de tuinen, waterpartijen en boomgaarden. En een boerderij die er nog tot in de jaren 30 van de 20^ste eeuw heeft gestaan. Hij werd de stee van Molendijk genoemd.

*De stee van Molendijk (rechts) aan de latere Mariastraat, ca 1900*

Bovenaan het blog een gezicht in Dubbeldam dicht bij het centrum van het dorp (ca 1905) met links een hondenkar en rechts Bakker, de post(bode).

Wordt vervolgd

Naar boven

Dubbeldam 9

Dubbeldam 4