Dubbeldamseweg; de levensader van de wijk 2

Het is duidelijk dat de in het vorige blog besproken huizen uit de jaren ’70 van de 19e eeuw de oudste waren aan de even kant van de Dubbeldamsweg. Natuurlijk was de beheerderswoning van de begraafplaats ouder, waarschijnlijk uit 1828, maar daar gaat het nu niet over. De vraag is: wat werd er daarna het eerst gebouwd langs de weg. Op de stadskaart van 1901 zijn de weg en de eerste drie bloemenstraten al aangegeven met doorlopende rijen huizen. De uitspanning staat erop, met aan de overkant van de weg het werkplaatsje waar de hulpmiddelen voor het draaien van touw onderdak vonden en dat aan het begin van de lijnbaan stond. De drie huizen ernaast zijn als één complexje weergegeven, wat me een fout lijkt. Vlak daaronder begint een doorlopende rode rij die tot aan het begin van de Leliestraat reikt. De rijen woningen langs de Bloem-, Rozen- en de noordkant van de Leliestraat lijken ook helemaal op elkaar aan te sluiten. Ik denk dat dit een verkeerd beeld geeft van de werkelijkheid. Het is waarschijnlijk dat op die kaart van 1901 een meer schetsmatige indruk van de bebouwing in wat later de Bloemenbuurt zal heten, is gegeven. Dat het de planning voor de toekomst weergaf, met inbegrip van wat er al wel stond in dat jaar.

De Bloemenbuurt in 1901: het plan

Op de kaart van 1903, die echt heel nauwkeurig is en elk pand laat zien, is duidelijk wat er twee jaar later wel stond. Beide kanten van de Bloemstraat en de Leliestraat waren toen bebouwd, maar de Rozenstraat, behalve de zuidelijke hoek, nog helemaal niet. Ook op de kaart van 1908 stond daar nog niets, maar dat kan niet kloppen. Pas op de plattegrond van 1912 zijn de rijen die daar gebouwd zijn ingevuld en is ook de bebouwing in de Rozendwarsstraat weergegeven.

Beduidend verder van de nrs 52-54 aan de Dubbeldamseweg – de huizen gemetseld van gele bakstenen – staat een rij (in lichtblauw aangegeven op de deelplattegrond hieronder) die helemaal tot aan de hoek met de Bloemstraat reikt. Daarover gaat dit blog. Waarbij al rijtjes tussen de Bloemstraat en Rozenstraat en tussen de Rozenstraat en de Leliestraat al aanwezig waren.

Het toeval wil dat juist op de zuidelijke hoek Dubbeldamseweg-Rozenstraat een huisje staat met een jaartal in de gevel. De cijfers zijn gemaakt uit strips smeedijzer die met ankers in de muur vastzitten. Het laatste cijfer is wat verminkt, maar er staat duidelijk 1895. Dat wordt bevestigd door het kadaster, dat vermeldt dat het rijtje door de timmerman Adrianus Kool in 1895 is gebouwd. Op de kaart van 1903 staat het aangegeven als het meest rechtse huisje in een rijtje van vier aan de Rozenstraat (30-36). Dit zijn dus huizen die behoren tot de oudste nieuwbouw aan de Dubbeldamseweg. Alleen in de Bloemstraat staan nog een paar huizen uit 1891.

Rozenstraat 30-36

Het hoekhuis had oorspronkelijk ook een ingang aan de Rozenstraat, wat nu nr 36 geweest zou zijn. Ik kan dat helaas niet bewijzen, want er zijn, ondanks mijn navragen bij oud-bewoners, geen foto’s bewaard van dit deel van de straat. Sinds er in 1913 een hoekwinkel in werd gemaakt (met de ingang in de afgesneden hoek) is de deur van het woonhuis aan de Dubbeldamseweg op nr 130 (toen 80). Hij opent direct in de keuken. Daarachter was nog een plaatsje met de buitenplee. Het is nu geheel wit gepleisterd en staat bekend onder de naam ‘De Zonnebloem’ naar de gezondheidsvoedingwinkel die er jaren geleden in heeft gezeten (zie bovenaan het blog).

Dubbeldamseweg 130, vóór 1913
Dubbeldamseweg 130, na 1913

Rechts van nummer 130 staan nog twee aan elkaar gebouwde huisjes (132-134) die de bouwstijl van de late 19e eeuw ademen inclusief de sluit- en aanzetstenen boven deuren en vensters. Het perceel werd in 1893 door twee verschillende personen gekocht vervolgens bebouwd. Het zou kunnen zijn dat ze net een jaar vroeger klaar waren dan het rijtje Rozenstraat-Dubbeldamseweg, maar dat is niet te bewijzen. Dan zouden dit de oudste huizen aan de weg zijn. De gevel van 134 is inmiddels ingrijpend gewijzigd, hij was oorspronkelijk hetzelfde als nummer 132. Die verknoeide gevel is door de eigenaar van de toenmalige doe-het-zelf winkel even verderop, zonder toestemming, aangepakt en past nu van geen kanten meer in het beeld van de weg. Het is mij een raadsel hoe zoiets heeft kunnen gebeuren.

Dubbeldamseweg 132-134

De hier behandelde woningen behoren dus met de nummers 118-128 tot de oudste, nog bestaande huizen langs de Dubbeldamseweg. Alleen enkele huizen in de Bloemstraat, die van 1891 dateren, zijn een paar jaar ouder.

Wordt vervolgd

Naar boven

2 gedachten over “Dubbeldamseweg; de levensader van de wijk 2”

Plaats een reactie