De Emmastraat 4

Nummer 9

Aan dit pand is het meeste veranderd en het is er daardoor niet op vooruit gegaan. Op de daklijst zijn twee van de vier pilaartjes met bollen erop verdwenen en daardoor ook het smeedijzeren hekwerk daartussen. Het is trouwens de vraag het ontworpen hekwerk ooit geplaatst is, want de bouwtekening uit 1962 geeft aan dat dit in  die tijd eerder een gemetseld bogenrijtje was. Waarschijnlijk is het weggehaald omdat de gevel net als bij nummer 3 het gewicht niet kon dragen. Het hekwerk op het balkon is ook weg, maar wie weet was dat ook nooit geplaatst en was er een andere balustrade aanwezig.

Bouwtekening uit 1962 waarop de aanpassing van de daklijst is getekend

De modernisering heeft ervoor gezorgd dat de roedeverdeling in de ramen en balkondeuren op de verdieping niet meer past in de periodestijl. Bovendien is hij veel te nadrukkelijk aanwezig. Oorspronkelijk had dit huis een open warande, maar al snel na de bouw is die als serre bij de woonkamer getrokken. Dat was in 1912 en het werk werd uitgevoerd door Daniël Goudswaard uit Westmaas. De eigenaar destijds was de zwager van Daniël, Dirk Willem Gravendeel uit Klaaswaal. Die woonde zoals gezegd in die tijd om de hoek aan de Dubbeldamseweg 73 rood (nu 119).

Detail van de bouwtekening uit 1912 van de serre-gevel van nummer 9 door Daniël Goudswaard

Er is daarna nog nog een wijziging geweest, want zoals het in 1912 werd getekend is het niet meer. De ramen van nu hebben geen middenstijl meer, de panelen onder de ramen – ook in de deuren – zijn verdwenen. De bovenramen hadden gebogen bovenkanten en waren gevuld met glas-in-lood (staat ook geschreven in het derde bovenraam van links), maar vast niet die fantasieloze vierkante ruitjes zoals nu. Die ruitjes vloeken trouwens in hun verhouding met de roedeverdeling op de verdieping. Wat wel bewaard is zijn de vier gietijzeren zuiltjes van de warande, die nog steeds het balkon steunen.

De mooie dubbele voordeuren en bovenlichten zijn vervangen door een soort fantasy-vormgeving die in de verte wat aan Disney doet denken. Volgens omwonenden was die het werk van een vroegere bewoner die scheepstimmerman was. Wat het nodige verklaart. Er is een barokkige luifel boven aangebracht met even fantastisch houtsnijwerk dat niets te maken heeft met 1907. Kortom: het een is eclectisch geheel dat nauwelijks past in dit rijtje in de Emmastraat. Ik zal het maar niet hebben over de grijsbetegelde ‘voortuin’ (dank Alain Mahieu voor de aanvullingen).

Mijn reconstructie van nummer 9 gedurende 1907-1912

Ik heb de vrijheid genomen dit pand te reconstrueren in de oudste versie, dus voor de serre werd gebouwd. De oorspronkelijke kleuren zijn niet bekend, dus die heb ik gegokt.

Nummer 11

Dit huis is het spiegelbeeld van nummer 1, maar natuurlijk zonder het dak. De daklijst is nog compleet, het lijstje boven de zijtravee is zelfs nog wat meer gedetailleerd. De ramen en deuren op de verdieping lijken vervangen en de roedeverdeling is tamelijk modern. Het glas-in-lood ziet er eerder uit als jaren 20-30 art deco dan jugendstil. En dat geldt ook voor die in de erker en boven de voordeur. Die deur is ook niet origineel meer en de zijramen zijn nu duidelijk minder smal dan op de tekening. Het balkonhek is net als in nummer 1 minder decoratief geworden.

Ook de zijgevel is vergelijkbaar met de originele van nummer 1, voor de winkel erin kwam.

U ziet dat in ieder geval dit rijtje van de Emmastraat niet onbeschadigd de 117 jaar van zijn bestaan is doorgekomen. De redenen van de meeste aanpassingen zijn waarschijnlijk ingegeven doordat baas Hoek de pilaartjes op de daklijsten te zwaar heeft gemaakt, waardoor de gevels te veel te verduren hadden. De gemiddelde voorbijganger zal de aanpassingen niet echt opmerken, want die weet niet wat het oorspronkelijke plan was. De kenner (en wie weet: de bewoner/eigenaar) ziet waar de afwijkingen zitten en dat maakt hem/haar niet echt blij. Moet hier wat gebeuren? Geduld: laten we eerst even de hele straat afwerken.

Wordt vervolgd

Naar boven

5 gedachten over “De Emmastraat 4”

  1. Erg leuk en wat een mooie straat hebben wij toch.
    Wat ik alleen jammer vind is dat het artikel Krisis in Krispijn heet. Dit heeft een negatieve lading.
    En als ik heel eerlijk ben is het woord krisis iets te veel van het goede voor deze goed onderhouden huizen van de Emmastraat.
    Maar leuk om te zien hoe het was in 1920 tov 2024.

    Beantwoorden
    • Dank voor uw reactie. Niet het artikel (blog) heet Krisisinkrispijn, maar de website. Ik weet niet of u alle blogs hebt gelezen (het zijn er inmiddels 57) maar daar blijkt toch wel uit dat er veel mis is in deze wijk. Zelfs in een goed bewaarde en sfeervolle straat als de Emmastraat zijn er dingen gebeurd die het oorspronkelijk plan hebben aangetast. Minder erg dan elders, maar toch… Ik ga door tot ik alle straten heb gehad en dan gaan we, met de bewoners, een conclusie trekken. Dat duurt nog even; ik schat tot het eind van dit jaar. Als u de blogs blijft lezen blijf ik u op de hoogte houden. U woont in de Emmastraat?

      Beantwoorden
  2. Al die omnummeringen in onze buurt maken het niet eenvoudig. Dirk Willem Gravendeel die o.a. het rijtje aan de Emmastraat heeft gebouwd waar ik woon, ging zelf in 1911 op 69 rood wonen aan de Dubbeldamsche weg. Zo kon hij mooi toezicht op zijn bezit houden. In 1919 omgenummerd naar 73 rood en in in 1957 naar nummer 119.

    Beantwoorden

Plaats een reactie