Nummers 1-11
Op de situatietekening uit 1907 van het eerst gebouwde rijtje aan de straat, de nummers 1 tot en met 11, blijkt de oppervlakte van die huizen: 66,5 m2. Er staat 86,5, maar als je de oppervlakte van de huizen vanaf de plattegrond berekent komt het ruwweg neer op 6,65 x 10 m. Met nog een voortuin van 26 en een achterplaats van 36 m2 daaraantoegevoegd, samen niet minder dan 128,5 m2.
De arbeidershuizen in de Bloemenbuurt haalden de 50 m2 niet, plus nog een plaatsje, en bleven soms onder de 40 m2. De huizenrijen voor gewone arbeiders tussen 1908 en 1914 in de rest van de Oranjebuurt zweefde wat totaal oppervlakte betreft tussen de 37 en de 55 m2 en hadden nog een wat groter plaatsje met misschien nog een schuurtje. De wat grotere huizen aan de Willemstraat-even deden tussen de 60 en 62 m2 , exclusief het voor- en achtertuintje en hier een minder hoge verdieping onder schuine daken. Er is dus een duidelijk verschil in status zichtbaar in de huisoppervlaktes in de wijk. In het derde rijtje van de Emmastraat, 13-23, dat ik later zal behandelen, kun je dat zien aan de specifieke toevoeging van een dienstbodekamer. Als dat niet duidelijk maakt dat hier de elite van de wijk woonde…
Je kunt het natuurlijk ook aan de gevels zien. Hoewel de indeling met deur, ramen, balkons en warandes wel ongeveer gelijk is, is de afwerking van de voorkant bij elk van de zes huizen verschillend. Zie de bouwtekening uit 1907 hierboven. De variatie is zeer bijzonder en de creativiteit van baas Hoek en/of zijn tekenaar(s) is geweldig.
Ik heb de tekening uit elkaar gehaald en de individuele panden geplakt boven de foto’s van de rij zoals ik die de afgelopen jaren heb gemaakt. Dan zijn er toch wel wat opvallende afwijkingen te zien.
Nummer 1
De basis van nummer 1 is aan de voorkant wel hetzelfde gebleven, maar opvallend is dat er een mansarde-dak opgezet is. Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat de begane grond op een bepaald moment een winkel is geworden en zo verloren ging voor wonen. Maar dat is niet het geval. In een foto van de hoek Dubbeldamseweg-Emmastraat uit ca 1932 is het dak – met dakkapel in stijl – duidelijk aanwezig, maar er zit nog geen winkel aan de kant van de weg.
De erker in de voorgevel bevatte vroeger dubbele tuindeuren, maar die zijn een raam geworden. Het balkonhek is vereenvoudigd en de roedeverdeling in de erker is ook veranderd. Vroeger zat daar, net als op de verdieping, glas-in-lood in de bovenramen.
De verbouwing tot winkel en bakkerij voor kleingoed en banket werd in 1951 verleend aan Chr. Schepers van de Krommedijk. Toen wij in 1988 aan de Dubbeldamseweg kwamen wonen was dat nog steeds een bakkerij. Je kon er trouwens behalve banket ook brood kopen. Nu is de poppenhuiswinkel Little Dreamhouse in het pand gevestigd. De eigenaars wonen, net als de bakker destijds, boven de winkel. De ingang is nu op Dubbeldamseweg 121. Zie de huidige situatie bovenaan het blog. Het is nog steeds een mooi pand, maar de toppen van de pilaartjes op de dakranden zijn wel toe aan een sopje.
Wordt vervolgd